Landen vechten onderling om coronavaccins: 'Dit is een doodlopende weg'
Video van De Telegraaf
-
Geert Wilders onthult jongensdroom Maandag 8 maart verschijnt de verkiezingskrant van De Telegraaf. Hierin presenteren partijen zich aan onze lezers. PVV-leider Geert Wilders over zijn favoriete beroep als kind en zijn eigen vrijheid.
De Telegraaf
-
Meghan haalt uit naar Brits koningshuis in nieuwe trailer In een nieuwe trailer van het interview van prins Harry en Meghan Markle met Oprah Winfrey haalt Markle uit naar het Britse koningshuis. De timing is opvallend, aangezien Buckingham Palace deze week ook aankondigde een onderzoek te starten naar beschuldigingen dat Markle koninklijke assistenten gepest zou hebben.
De Telegraaf
-
Held redt vier kittens van zinkend schip Thaise matrozen krijgen een noodoproep van een zinkend schip. Bij aankomst zien ze vier kittens aan boord en schieten meteen te hulp.
De Telegraaf
Een vertraging in de levering van het coronavaccin van farmaceut AstraZeneca aan de EU heeft de verhoudingen in meerdere landen op scherp gezet. Daarbij valt ook de term 'vaccinnationalisme', oftewel ieder land voor zich bij het opkopen van vaccins. Duidelijk is dat de strijd om het vaccin nu echt is losgebarsten.
De woede onder Europese leiders is groot sinds dit weekend plots bleek dat de eerste levering aan de EU door AstraZeneca fors lager uitvalt.
Eerder deze maand bleek ook dat het coronavaccin van farmaceuten Pfizer/BioNTech later worden geleverd dan was afgesproken.
Minder vaccins voor Nederland
De vertragingen hebben in Duitsland, Italië, Polen, België en ook Nederland directe gevolgen voor het tempo waarin gevaccineerd kan worden. En dat terwijl de landen onder de vlag van de EU juist als één blok contracten van honderden miljoenen euro's hadden afgesloten met de farmaceuten om dit te voorkomen.
"Het zullen waarschijnlijk heel veel minder vaccins zijn dan waar we aanvankelijk op hadden gerekend", zei minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid gisteren. Volgens hem moet Nederland door de vertragingen 'scherpere keuzes' maken bij het vaccineren.
'Contractbreuk'
De Italiaanse premier Giuseppe Conte, die maandag overigens zijn ontslag aankondigde, beschuldigt AstraZeneca zelfs van 'serieuze contractbreuk'. Hij zegt dat zijn land 'alle mogelijke juridische stappen' overweegt nadat duidelijk werd dat Italië in het eerste kwartaal geen 8 miljoen maar 3,4 miljoen doses krijgt.
"De cruciale vraag is wat er precies staat in deze contracten, die niet openbaar zijn", zegt politiek verslaggever Marieke van de Zilver. "In de wandelgangen horen wij dat de EU-lidstaten in de onderhandelingen met farmaceuten vol op de prijs zaten, en veel minder op het moment van leveren."
Exportstop
De Duitse gezondheidsminister Jens Spahn wil dat AstraZeneca tijdelijk stopt met de export naar landen buiten de EU. Ook wil hij dat er een openbaar register komt voor de export van vaccins. "Dit gaat niet over EU eerst, maar over het eerlijke aandeel van Europa", zei Spahn bij de Duitse tv-zender ZDF.
Het idee van zo'n exportverbod schiet bij de Britten in het verkeerde keelgat, die ook klant zijn bij AstraZeneca. De Britse vaccinatieminister Nadhim Zahawi heeft de EU gewaarschuwd dat vaccinnationalisme 'een doodlopende weg' is. "Niemand is veilig totdat de hele wereld veilig is", aldus Zahawi.
Eerder waarschuwde ook de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor vaccinnationalisme, waarbij vooral de rijke landen de vaccins wegkapen voor armere landen.
AstraZeneca: geen winst
Gisteravond reageerde de topman van AstraZeneca, Pascal Soriot, voor het eerst op de beschuldigingen. "De suggestie dat we aan andere landen verkopen om meer geld te verdienen, is niet juist omdat we geen winst maken", zei Soriot tegen de Italiaanse krant La Repubblica. "Regeringen staan onder druk. Iedereen raakt een beetje geërgerd of emotioneel", aldus Soriot die het productieproces 'zeer ingewikkeld en grootschalig' noemt.
"Er is met een ongekende snelheid een vaccin ontwikkeld. Dan kan ik me voorstellen dat er soms iets mis gaat."
Betaalbaar voor de hele wereld
Volgens Maarten Postma, hoogleraar internationale gezondheidseconomie aan het UMC Groningen en lid van de Britse Gezondheidsraad, heeft het AstraZeneca/Oxford-vaccin inderdaad geen winstoogmerk. "Zij hanteren in tegenstelling tot andere vaccinmakers de kostprijs, die in de hele wereld betaalbaar is. De prijs van het Pfizer-vaccin is bijvoorbeeld meer in lijn met een normale marktprijs."
Ook Postma denkt daarom dat nationalisme een rol speelt bij de kritiek. "Er is met een ongekende snelheid een vaccin ontwikkeld. En er is ook nog nooit zo snel opgeschaald naar grootschalige productie. Dan kan ik me voorstellen dat er soms iets mis gaat", zegt hij tegen RTL Nieuws.
Drie maanden eerder
Wat natuurlijk ook meespeelt is dat de Britten het AstraZeneca/Oxford-vaccin eind december al hebben goedgekeurd na een versnelde procedure. In de EU wacht men nog altijd op het Europees Geneesmiddelenbureau, dat het vaccin naar verwachting vrijdag goedkeurt.
Ook zei AstraZeneca-baas Soriot gisteravond dat hun overeenkomst met de Britten drie maanden eerder is getekend dan het contract met de EU. Die voorsprong is volgens hem verklaarbaar omdat de Oxford-universiteit al langer samenwerkte met de Britse regering.
Britten en Israëliërs lopen voorop
Ondertussen wordt in landen buiten de EU volop doorgeprikt. In het Verenigd Koninkrijk hebben bijvoorbeeld nu al ruim 6,8 miljoen mensen hun eerste prik gehad en bijna een half miljoen de tweede prik. Andere landen waar het snel gaat, zijn de Verenigde Arabische Emiraten (2,6 miljoen van de circa 9,8 miljoen inwoners gevaccineerd), de VS (23,5 miljoen mensen geprikt) en vooral Israël, dat al bijna de helft van de bevolking een eerste coronaprik gaf.
Van Israël is bekend dat het bijna twee keer meer aan Pfizer betaalde dan het reguliere tarief, om zo de vaccins zo snel mogelijk te krijgen.
En Nederland?
In Nederland staat de teller inmiddels op iets meer dan 173.000 prikken. Het RIVM verwacht dat ons land de komende zes weken 1,3 miljoen goedgekeurde vaccins binnenkrijgt.