Genezen met ademtherapie: 'Mijn dochter was eindelijk pijnvrij'
Een 'juiste' ademhaling doet wonderen voor je gezondheid: meer energie overdag, beter slapen – en met de juiste begeleiding kan het ernstige of langdurige klachten laten verdwijnen. Ademtherapeuten Bart Eigenhuis en Steven Zwerink leggen uit hoe het werkt. "We ademen veel meer dan eigenlijk nodig is."
'Adem door je neus, niet door je mond'
Bart Eigenhuis is ademexpert en gezondheidstrainer bij Bridge2Cross. Het is zijn missie om mensen fitter en vitaler te maken, door middel van koude training en ademhalingstherapie.
© Aangeboden door RTL Nieuws
"In de afgelopen eeuw hebben we slechte leef- en eetgewoontes gecreëerd. Door welvaart zijn we vergeten hoe we ons lichaam uitdagen, terwijl dat juist zo belangrijk is om je lichaam gezond te houden. Een van de dingen die je kunt doen om je lichaam meer uit te dagen, is beter ademen. Dit kan grote, positieve gevolgen hebben voor je gezondheid. Aan de andere kant veroorzaakt een verkeerde ademhaling problemen."
Maar wat is een 'verkeerde' of 'goede' ademhaling dan precies? "Kort samengevat ademt iemand verkeerd wanneer hij of zij te zwaar of te snel ademhaalt. Ook is het niet goed om door je mond te ademen: deze behoort tot je spijsverteringskanaal en is bedoeld om te eten. Je neus daarentegen is gemaakt om door te ademen. Deze zorgt uit zichzelf dat de lucht die je in- en uitademt, gefilterd, gezuiverd en zo goed mogelijk benut wordt."
De buteyko-methode
In zijn behandelingen maakt Eigenhuis gebruik van de Buteyko-methode. "In 1952 ontdekte de Oekraïense arts Konstantin Buteyko dat hij door middel van ademhalingsoefeningen, zijn bloeddruk kon verlagen. Als medisch student was hij geïnteresseerd in het verband tussen ademhaling en gezondheid en bestudeerde hij de ademhaling van zowel gezonde als zieke mensen. Het viel hem op dat veel zieke mensen zwaar ademen. Toen hij zelf last kreeg van een hoge bloeddruk, begon hij te experimenteren met minder en rustiger ademen. Zo ontdekte hij dat hij zijn bloeddruk kon laten dalen."
Door zijn experimenten realiseerde Buteyko zich meer en meer hoe groot de invloed van ademhaling was op gezondheid en hij ging op onderzoek uit. Op basis van zijn bevindingen ontwikkelde hij de Buteyko-methode. "Er bestaat een verband tussen verkeerd ademen en gezondheidsproblemen. Doordat we te veel ademen, verliezen we te veel koolstofdioxide, terwijl we dat juist zo hard nodig hebben in ons lichaam. Een tekort aan koolstofdioxide of koolzuur, afgekort CO2, kan ongezonde reacties veroorzaken in ons lichaam, zoals vermoeidheid, slecht slapen, hyperventilatie, of verkramping in je luchtwegen, met astma en benauwdheid als gevolg."
Zuurstofgebrek
Volgens Eigenhuis zijn veel mensen in het begin bang om minder te ademen, omdat ze denken dat ze dan zuurstofgebrek krijgen. "Deze mensen stel ik graag gerust, want zuurstofgebrek ontstaat niet omdat we te weinig ademen, maar omdat we te veel CO2 verliezen juist wanneer we te veel ademen. Omdat we sneller en meer zijn gaan ademen, zijn we gevoeliger geworden voor de 'koolzuurtolerantiegrens'. Dit kun je gelukkig trainen met ademhalingsoefeningen. Deze helpen ons om de ademhaling weer klein, rustig en licht te maken."
Met de juiste tijd en aandacht kun je je steeds bewuster worden van je ademhaling overdag. Iets wat je ademhaling 's nachts ook ten goede komt. "Sommige mensen ademen alsof ze intensief aan het bewegen zijn, terwijl ze in bed liggen. Dat geeft aan dat je ademhaling onrustig is. Ga eens bij jezelf na of je geregeld door je mond ademt, op momenten dat je niet intensief beweegt. Is het antwoord 'ja'? Dan is er werk aan de winkel."
Hoe los je een 'verkeerde ademhaling' op? Het begint volgens Eigenhuis allemaal bij bewustwording. "Pas als je je bewust bent van hoe je ademt, ontdek je of jouw adem goed of verkeerd is."
Dat klinkt makkelijker gezegd dan gedaan. Eigenhuis heeft daarom een paar handige tips. “Plaats een afbeelding van een neus, overal waar je gaat. Op de achtergrond van je telefoon en laptop, of print een foto van een neus uit en hang deze op verschillende plekken in je huis. Overal waar je dan bent denk je aan ademen en word je er alert op gemaakt dat je door je neus moet ademen."
Oefening
Controleer hoe jouw ademhaling ervoor staat met de controlepauze. Dit is de snelheid waarop jouw ademprikkels komen.
Begin de controlepauze-oefening met rustig in- en uitademen. Na een uitademing stop je met ademen en sluit je je ogen en start de stopwatch, die je net zolang laat lopen tot je voelt dat je een signaal krijgt om weer te ademen. Dat is je ademprikkel. De tijd die het duurt vanaf het moment dat je stopte met ademen tot de eerste ademprikkel zegt iets over jouw ademhaling.
Het mooist is om een controlepauze-tijd van 35 tot 45 seconden te hebben. Is jouw tijd 30 seconden of minder? Dan valt er wat te verbeteren. Hoe dichter bij de 0, hoe meer dat duidt op een (te) snelle ademhaling.
Na de bewustwording volgt, indien nodig, behandeling. "Er bestaan verschillende situaties waarbij een ademtherapeut aan de slag gaat met een patiënt, door middel van ademhalingsoefeningen. Deze oefeningen helpen om de adem weer rustig te krijgen en dat je verminderd gaat ademhalen. Op deze manier kun je je koolzuurtolerantiegrens verhogen en dit zorgt er uiteindelijk voor dat je de koolzuur beter leert accepteren. Je hebt dan minder snel een ademprikkel nodig, waardoor je rustiger gaat ademen."
Volgens Eigenhuis valt er nog veel te halen op het gebied van goed ademen. "Sommige mensen gaan ziekenhuis in en uit vanwege bepaalde klachten, maar wordt er niks gevonden. Achteraf kunnen deze mensen vaak geholpen worden met ademhalingstherapie, ook bij mentale klachten. Wij zeggen altijd: 'When the breath is steady, so is the mind'. Kijk maar naar yoga, mindfulness of andere ademhalingsoefeningen. Daar word je rustig van en dat voelt goed. Dat komt omdat je ademhaling eigenlijk altijd rustig hoort te zijn."
Oefening
Een goede oefening om je ademhaling kalmer te maken is door rustig in te ademen en dan heel langzaam uitademen. Bijvoorbeeld 5 seconden in - en dan 15 seconden uit.
De Epiphora-methode
Steven Zwerink gebruikt de kracht van de adem tijdens zijn werk als ademfysioloog. Hij past facetten uit de Buteyko-methode toe – en daarnaast focust hij zich op een andere techniek: de Epiphora-methode.
© Aangeboden door RTL Nieuws
"De Epiphora-methode is een behandelmethode waarbij het door middel van de juiste lichaamshouding en -doorbloeding, mogelijk is om langdurige gezondheidsklachten te genezen", zegt Zwerink, die dit zelf vier jaar geleden ervoer toen hij tijdens een fietsrit in Mexico ongelukkig ten val kwam. Hij hield er een zware hersenschudding en een whiplash aan over.
Lange tijd kon niemand hem helpen bij zijn herstel, tot hij hapto-ademtherapeut Hans Timmerman ontmoette. "Timmermans is grondlegger van de Epiphora-methode. Hij heeft mij toen behandeld. Tegen mijn verwachtingen in was ik binnen een paar behandelingen weer de oude. Sterker nog: ik voelde me beter dan ooit", zegt Zwerink, die sinds dit jaar de handen ineensloeg met Timmerman. "In totaal zijn sinds 2010 al zo'n 20.000 mensen succesvol behandeld met deze methode."
Doorbloeding herstellen
Zwerink legt uit dat de Epiphora-methode de doorbloeding richting je brein herstelt. "Dit is belangrijk, omdat een verkeerde doorbloeding zorgt dat je lichaam in stresstand schiet. Je kunt het dan laten masseren, medicatie slikken of rust nemen tot je een ons weegt, maar zolang die doorbloeding niet goed kan plaatsvinden, boek je weinig resultaat. Bij Buteyko wordt ook gekeken naar een goede doorbloeding, maar minder focus gelegd op de houding van het gehele lichaam door middel van fysieke bewegingen."
Pas je de Epiphora-methode toe, dan voer je een aantal oefeningen uit. "De ene oefening is gericht op het weer terug in balans brengen van je lichaam, en de andere oefening focust zich op je ademhaling. De adem is als het ware de motor achter de hele methode, dus deze stap is cruciaal. De juiste ademhaling zorgt voor bloedvatverwijding. Dit is nodig om bloed op de juiste plekken te krijgen en afvalstoffen weg te brengen."
Om te bepalen of de Epiphora-methode voor jouw gezondheidsprobleem kan werken, maakte Hans Timmerman een lijst met 8 verschijnselen. "Heb jij drie van deze acht verschijnselen? Dan bestaat de kans dat de oefeningen positief effect hebben. Hoe meer verschijnselen je hebt, hoe groter de kans dat de methode werkt. Maar ook als je geen ernstige gezondheidsklachten hebt, kan het goed zijn om de Epiphora-methode eens te proberen. Het reset je lichaam en zorgt dat deze weer in de juiste stand en staat terecht komt, waardoor een verlossend en zeer ontspannen gevoel ontstaat."
© Aangeboden door RTL Nieuws
Over het algemeen zijn er twee tot drie behandelingen nodig om iemand met de Epiphora-methode te helpen. "Daarnaast vinden we het belangrijk dat iemand na onze behandeling doorverwezen wordt naar de juiste specialist, om te zorgen dat ze goede begeleiding krijgen bij het vervolg van hun herstel. Buteyko-ademoefeningen kunnen overigens ook helpen om het herstel te versnellen en te behouden."
Serieuze aandacht
Goed ademhalen is belangrijk, vindt Zwerink. Oók als je geen ernstige gezondheidsklachten ervaart. "Met slechts één ademhaling kun je de fysiologische staat van je lijf al veranderen. Adem maar eens zo snel als je kunt door je mond in en uit. Je lichaam wordt dan warmer en je vingers beginnen te tintelen. Bij iedere ademhaling die je doet verandert iets. De kunst is daarbij om zo bewust mogelijk adem te halen", zegt Steven, die net als Eigenhuis groot voorstander is van neusademhaling. "Bij de Epiphora-methode passen we dit dan ook geregeld toe, afhankelijk van of de cliënt daartoe in staat is."
Tot nu bleek de Epiphora-methode zinvol bij mensen met een fibromyalgie, aura-migraine, hersenschudding of whiplash, maar ook postcovidsyndroompatiënten zijn erover te spreken. Zwerink is blij dat er steeds meer serieuze aandacht komt voor deze behandelmethode. "We zetten volop in op wetenschappelijke validatie en de eerste gesprekken op het Universitair Medisch Centrum in Groningen zijn geweest. Steeds meer medisch specialisten beginnen zich erin te verdiepen. Dat is een mooie ontwikkeling, die hopelijk blijft doorzetten."
Genezen van whiplash
Op 4 februari 2021 viel Elisa (14), de dochter van Linda Genovese, van haar paard. "Het paard sloeg op hol en gooide Elisa van haar rug. Ze kwam buiten de bak op de grond terecht. Omdat ze op haar hoofd landde, had ze een zware hersenschudding. Ook waren al haar organen en haar linkerschouder gekneusd en had ze licht traumatisch hersenletsel."
Als gevolg van het ongeluk kon Elisa geen licht, geluid of beweging meer verdragen en de hele dag had ze enorme pijn aan haar hoofd, wat normaal functioneren onmogelijk maakte. Ook was concentratie en aandacht een probleem. "Zelfs een gesprek voeren werd steeds moeilijker", zegt Linda, die zich grote zorgen maakte. "Drie dagen na het ongeluk kreeg Elisa een interne bloeding en zijn we naar de kinderarts gegaan. Deze heeft haar na uitblijven van herstel doorverwezen naar de revalidatieafdeling, waarna ze negen maanden op de revalidatieafdeling van het ziekenhuis heeft gerevalideerd."
Herstel bleef uit en uiteindelijk werd Elisa doorverwezen naar een observatiegroep voor kinderen met niet aangeboren hersenletsel. "Ook daar boekte ze maar geen vooruitgang, dus ik ben toen zelf gaan zoeken naar oplossingen. Via een Facebookpagina stuitte ik op de Epiphora-methode. Elisa had op dat moment alle acht verschijnselen die aanduiden of de methode zal werken of niet. We hebben de sprong in het diepe genomen en zijn er open in gegaan. Na kort contact kon Elisa online behandeld worden."
Pijnvrij
Tegen al Linda’s verwachtingen in sloeg de behandeling vrijwel meteen aan. "Al na de eerste sessie had ze geen pijn meer. Dat klinkt haast ongeloofwaardig, maar het is echt waar. Wel was ze nog moe, maar door de oefeningen kon haar lichaam eindelijk weer ontspannen en stond haar nek weer in de goede houding. Tijdens een tweede sessie werden de puntjes op de 'i' gezet en niet lang daarna was Elisa na 17 maanden struggelen eindelijk weer zo goed als klachtenvrij. Wel heeft ze nog last van haar nek en moet ze goed aan haar houding blijven denken."
De oefeningen doet Elisa nog iedere dag twee keer, om te voorkomen dat ze terugvalt. "In de ochtend twintig minuten en ’s avonds voor het slapen een kwartiertje. Het zijn vrij simpele oefeningen. Ik heb ze zelf ook wel eens geprobeerd en het brengt je lichaam volledig tot rust. Ik raad het iedereen aan om eens te proberen, zeker als je gestrest bent of moeilijk in slaap valt."
Linda probeert zoveel mogelijk mensen te bereiken met haar verhaal. "Het klinkt als een wonder, maar dat is het niet. Het is echt een methode die levens kan veranderen. Herken je je in dit verhaal, of in de verschijnselen die bij de methode horen? Geef het dan zeker eens een kans. Wij zijn zo dankbaar dat we dit hebben ontdekt. Elisa heeft haar leven weer terug en dat was een jaar geleden volledig ondenkbaar."
